Q&A dijkverbetering (Lange) Stammerdijk

Algemeen

1. Waarom voert Waternet onderhoud uit aan de dijk?
   

De (Lange) Stammerdijk is te laag. Waternet werkt namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht aan de dijk om deze weer toekomstbestendig te maken tegen hoogwater.

2. De dijk verplaats van de (Lange) Stammerdijk naar mijn achtertuin. Wat houdt dit in?
   

Omdat het waterschap de dijk verplaatst van de (Lange) Stammerdijk naar een damwand aan de waterlijn moet de legger worden aangepast. Dit is een juridisch register waarin alle waterkeringen van het waterschap zijn vastgelegd. Doordat we de locatie van de dijk en de constructie wijzigen moeten we een planprocedure doorlopen volgens de Waterwet (ook wel een dijkverbeteringsplan genoemd). Met een dijkverbeteringsplan moet het waterschap meerdere fases doorlopen die door het bestuur van het waterschap worden beoordeeld. Daarnaast heeft u als bewoner ook bepaalde rechten:

• Nota van Uitgangspunten: De Nota van Uitgangspunten is een rapport waarin wij de situatie voor het dijkontwerp vaststellen. Hierin beschrijven wij wat de huidige situatie is, wat wij willen bereiken en welke uitgangspunten belangrijk zijn om tot een dijkontwerp te komen. Deze uitgangspunten staan centraal tijdens het project. Met de Nota van Uitgangspunten is het duidelijk aan welke kaders het project moet voldoen.
• Variantennota: Zodra het bestuur de Nota van Uitgangspunten heeft vastgesteld, onderzoeken wij wat de mogelijkheden zijn om de dijk te verbeteren en toekomstbestendig te maken. De verschillende varianten worden in de Variantennota uitgewerkt en afgewogen. In de variantennota wordt een voorkeursvariant voorgesteld.
• Ontwerp-dijkverbeteringsplan (ODVP): Nadat het bestuur de Variantennota en de voorkeursvariant heeft vastgesteld, wordt het ontwerp gemaakt. De uitgewerkte voorkeursvariant(en) staan in het ontwerp-dijkverbeteringsplan. In dit plan staat hoe we de dijk willen verbeteren, welke varianten zijn onderzocht, welke kansen en knelpunten er zijn, hoe om wordt gegaan met eventuele nadelige gevolgen van het plan, op welke wijze er rekening wordt gehouden met natuur, cultuurhistorie en landschap. Voordat het ontwerp-dijkverbeteringsplan naar het bestuur gaat, voeren wij met alle betrokkenen een persoonlijk gesprek. Tijdens dit gesprek laten wij u het ontwerp zien en bespreken wij wat dit voor u / uw perceel (stuk grond) betekent. Ook kunt u tijdens dit gesprek uw wensen aangeven. Wij beoordelen welke wensen wel en niet meegenomen kunnen worden in het project. Hiervan ontvangt u een terugkoppeling. De wensen die wij meenemen, verwerken wij in het ontwerp.
  • Als het bestuur het ontwerp-dijkverbeteringsplan heeft vastgesteld wordt het ter inzage gelegd. Bewoners en andere betrokkenen kunnen het plan onder andere online bekijken. Zij hebben zes weken om hun mening te geven via een zienswijze. Een zienswijze is een idee, opmerking, bezwaar of advies op het plan gericht aan het bestuur.
• Definitief dijkverbeteringsplan (DVP): Het projectteam bekijkt alle zienswijzen en past het plan mogelijk nog aan. Het definitieve dijkverbeteringsplan gaat dan opnieuw naar het bestuur ter goedkeuring. Tegelijk met de definitieve vaststelling van het plan, ontvangen de mensen die een zienswijze hebben ingediend een antwoord van het bestuur.
  • Bent u het niet eens met het definitieve plan, dan kunt in beroep gaan bij de rechtbank tegen dit besluit.

3. Met welke regels moet ik rekening houden als de dijk verplaatst?

In de legger staan onder andere afmetingen en locaties van dijken. Bij een dijk gelden zoneringen. Zo is er een kernzone: hier gelden de strengste regels om de dijk te beschermen. Naast de kernzone ligt de beschermingszone: hier is meer mogelijk dan in de kernzone. Bij sommige dijken geldt ook nog een buitenbeschermingszone: hier is nog meer mogelijk qua activiteiten dan in de beschermingszone.

De verschillende zones zijn terug te vinden in de legger via www.agv.nl/legger (U verlaat deze site).

Alle regels voor activiteiten op en nabij een dijk (damwand wordt de nieuwe dijk) staan in de Keur. De Keur is de verordening van het waterschap over het gebruik en onderhoud van water, oevers en dijken. 

Een voorbeeld van een regel is dat over het algemeen op een strook van 1,5 meter vanaf de damwand geen bomen mogen staan. Verder mag u ook niet zomaar graven in de kernzone van de dijk. Wilt u bijvoorbeeld een zwembad in uw achtertuin graven of een kelder maken dan kan dat gevolgen hebben voor de stabiliteit van de damwand.

De regels gelden nu op de locatie waar nu de dijk ligt (op de weg, voorzijde van uw woning). Als de dijk verplaatst, verplaatsen de zoneringen en de daarbij behorende regels, mee. In een volgende fase kunnen we u de nieuwe zoneringen op kaart laten zien.

4. Heb ik recht op inspraak op het ontwerp?

Tijdens bewonersgesprekken worden de wensen vanuit de omgeving verzameld en waar het kan, verwerkt in het ontwerp. Op het ontwerp-dijkverbeteringsplan kunt u een zienswijze indienen. Indien u het niet eens bent met het definitieve plan dan kunt u nog beroep indienen bij de rechtbank en eventueel hoger beroep bij de Raad van State.

 

Onderzoeken

1. Welke onderzoeken zijn er uitgevoerd?

Voor de dijkverbetering (Lange) Stammerdijk zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd. Het waterschap voert regelmatig dijkinspecties uit. Hieruit maken wij op welke dijk voldoet aan de veiligheidseisen en welke dijken niet. Tijdens de dijkinspectie aan de (Lange) Stammerdijk is gebleken dat de dijk te laag is. Om de omgeving in de toekomst te beschermen tegen het water moet de dijk worden opgehoogd.

Het waterschap moet de (lange) Stammerdijk dus ophogen. Bij bedrijventerrein Diemen (dijkvak A1) en in Driemond (dijkvak C) is dit moeilijk te realiseren. De dijk moet flink opgehoogd worden om aan de veiligheidseisen te voldoen, zodat de dijk voor de komende 30 jaar weer voldoet aan de eisen. Daarnaast staan de woningen en inritten van de bedrijfspanden dicht tegen de dijk aan.

Voor het bedrijventerrein is naast het ophogen van de dijk, het plaatsen van een damwand aan de waterlijn de enige optie. Voor dorpskern Driemond is een variantenstudie gedaan. De opties voor het verbeteren van de dijk waren:

• Variant A – Ophogen weg: 1x per 15 jaar
• Variant B – Damwand waterlijn: 1x per 75 jaar
• Variant C – Damwand polderzijde: 1x per 75 jaar / dorpskern Driemond ophogen weg: 1x per 15 jaar

Uit de technische studie is variant B: het plaatsen van een damwand aan de waterlijn als voorkeur naar voren gekomen. Op verzoek van het bestuur zijn de varianten ook aan de direct aanwonenden voorgelegd. Tijdens de digitale informatieavond konden bewoners via een enquête meestemmen. Ook de direct aanwonenden kozen voor optie B. In juni 2021 heeft het bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht voorkeursvariant B voor bedrijventerrein Diemen en dorpskern Driemond vastgesteld.

Het waterschap werkt het ontwerp voor de damwand aan de waterlijn verder uit. Hiervoor moesten de bestaande constructies (damwanden en beschoeiing) in kaart worden gebracht. Daarnaast is er een sonderingsonderzoek uitgevoerd. Bij een sonderingsonderzoek worden gegevens over de bodemopbouw en de funderingsdiepte van de bestaande oever verzameld.

2. Kan ik de resultaten van de onderzoeken voor dorpskern Driemond ergens terugvinden?

Wilt u meer weten over de resultaten van de onderzoeken bij uw woning dan kunt u dit bij ons aangeven. Stuur een e-mail naar [email protected] (U verlaat deze site). Wij zullen u de nodige gegevens toesturen.

3. Wat betekenen de resultaten van de duikinspectie en sonderingsonderzoek bij dorpskern Driemond voor het ontwerp?

Uit de dijkinspectie is gebleken dat een groot deel van de bestaande constructie (damwanden en beschoeiing) in slechte staat is. Het waterschap gaat deze constructie vervangen voor een nieuwe damwand. De damwand achter de woningen aan de Wyandottestraat is wel in goede staat. De bestaande damwand is echter te laag om aan de eisen te voldoen voor een waterkering. Daarom heeft het de voorkeur om de damwand op te hogen.

Met het sonderingsonderzoek hebben wij gegevens verzameld van de bodemopbouw en kunnen wij de funderingsdiepte bepalen. Hieruit is gebleken dat de damwand ca 12 meter diep moet komen.

Om te voldoen aan de eisen voor een waterkering komt de damwand op minimaal N.A.P +0,10 meter te staan. Dit is de hoogte van de damwand exclusief afwerking.

4. Welke onderzoeken komen er nog aan?

Voordat wij richting uitvoering kunnen gaan, moet de omgeving verder worden onderzocht. Op dit moment schrijft een onafhankelijk bureau een advies welke onderzoeken nodig zijn en hoe deze uitgevoerd worden. U kunt ervan uitgaan dat de volgende onderzoeken gaan plaatsvinden:

1. Bouwkundige opname: van alle woningen en panden wordt een bouwkundig rapport opgesteld. Er wordt gekeken naar de staat van de woningen en er worden foto’s gemaakt. U kunt het zien als een 0-meting voor de werkzaamheden starten.
2. Grondboringen/Peilbuizen: met grondboringen wordt gecontroleerd of er bodemverontreiniging aanwezig is en kan het ontwerp van de damwand geoptimaliseerd worden. Met peilbuizen onderzoeken wij de stand van het grondwater. De peilbuizen komen op verschillende locaties te liggen. Aan de hand van deze informatie kan het ontwerp verder aangescherpt worden om geen problemen te krijgen met het grondwater als er een damwand komt.
3. Trillingsmetingen: wij vinden het belangrijk dat het werk op een veilige manier wordt uitgevoerd zonder schade. Tijdens uitvoering ontstaan altijd lichte trillingen. Dit mag geen schade geven aan woningen en panden. Daarom meten wij vooraf en tijdens de uitvoering trillingen. Door vooraf trillingen te meten weten wij met welke trillingen de panden dagelijks te maken hebben. Bijvoorbeeld als een vrachtwagen langsrijdt. Tijdens de uitvoering houden wij de trillingen in de gaten. Als de meting een afwijking aangeeft wordt eerst gekeken waardoor dit mogelijk is. Als er duidelijkheid is over de trilling en het werk veilig door kan gaan, gaat de uitvoering verder.
     

Ontwerp 

1. Wat gaat er in mijn achtertuin gebeuren?

De waterkering verplaatst van de Lange Stammerdijk naar een stalen damwand aan de waterlijn. Een damwand als waterkering heeft enkele eisen waaraan deze moet voldoen. Het water kan tot 0.0m N.A.P. stijgen. (het normale peil ligt rond de –0,40m N.A.P.) Hierboven komt een veiligheidsmarge van 10 cm. Dit betekent dat de damwand op minimaal +0.10 N.A.P. meter komt te liggen.

• Bedrijventerrein Diemen: de constructie is afgekeurd. Dit betekent dat de constructie wordt vervangen door een stalen damwand.
• Lange Stammerdijk 1 t/m 5: de constructie is afgekeurd. Dit betekent dat de constructie wordt vervangen door een stalen damwand.
• Wyandottestraat 1 t/m 31: de constructie is nog in goede staat, maar te laag. De damwand blijft staan en wordt opgehoogd. Op een later moment wordt bepaald of dit plaatsvindt door het oplassen met eenzelfde type damwand of door het oplassen met een deksloof van voldoende dikte.
• Lange Stammerdijk 13 t/m 85: de constructie is afgekeurd. Dit betekent dat de constructie wordt vervangen door een stalen damwand.

Tussen de brug in Driemond en Lange Stammerdijk 1 staat een damwand die ook in slechte staat is. Deze damwand is in beheer van de gemeente Amsterdam. Op dit moment lopen er gesprekken tussen het waterschap en de gemeente om te bepalen of de damwand als een waterkering wordt meegenomen in dit project.

2. Wordt de damwand tegen de bestaande constructie (beschoeiing / damwand) geplaatst of worden deze vervangen?

Over het algemeen vervangen wij de bestaande constructie. Bij de woningen van de Wyandottestraat is dit niet nodig. Daarnaast zijn er een aantal locaties op de Lange Stammerdijk en bedrijventerrein Diemen waar het vervangen niet mogelijk is. Op deze locaties blijft de constructie staan en wordt de nieuwe damwand ervoor geplaatst.

3. Waarom kiest het waterschap voor een stalen damwand?

De ondergrond is slap en heeft een stevige constructie is nodig. Een stalen damwand geeft de nodige sterkte en zorgt ervoor dat de damwand niet kan verzakken. Daarnaast is een stalen damwand toekomstbestendig. Beheer en onderhoud blijft nodig, maar een stalen damwand gaat minimaal 100 jaar mee.

4. Is er in het ontwerp rekening gehouden als iemand te water valt?

Ja. In de damwand komt om de 30 meter een trede. Als er iemand te water raakt, kan diegene via de trede uit het water komen. Deze treden vallen in de damwand. Hier ziet u niets van.

5. In hoeverre neemt het waterschap duurzaamheid mee in het ontwerp?

Het waterschap vindt duurzaamheid belangrijk. Een stalen constructie is in eerste instantie niet een al te duurzame oplossing, maar door de lange levensduur voorkomen we veel werk en hinder in de toekomst. Hoe wij de nieuwe damwanden op een duurzame manier gaan plaatsen is nog niet bekend.

Heeft u een idee of wens betreft duurzaamheid? Dan kunt u ons dit laten weten tijdens het bewonersgesprek of stuur een e-mail naar [email protected] (U verlaat deze site).

Uitvoering 

1. Wanneer vinden de werkzaamheden plaats?

Op dit moment is de verwachte uitvoeringsdatum eind 2023. De planning kan wijzigen, omdat het waterschap voor het plaatsen van een damwand een bestuurlijk traject moet doorlopen. Omwonenden hebben dan de mogelijkheid om zienswijzen in te dienen of in beroep te gaan. Dit kost tijd, waardoor de uitvoering op een later moment zal plaatsvinden.

2. Hoe lang duren de werkzaamheden?

In Driemond duren de werkzaamheden ongeveer tussen de 6 en 8 maanden. Bij bedrijventerrein Diemen is het ongeveer 4 maanden.

3. Hoe zien de werkzaamheden eruit?

Het werk voeren wij uit vanaf het water. In het water komen werkschepen te liggen waarmee wij de bestaande constructie verwijderen en de nieuwe damwand plaatsen. Daarnaast heeft de aannemer ongeveer 1,5 meter werkruimte nodig in de achtertuinen. Wij proberen zo min mogelijk overlast te veroorzaken. Maar voor de werkzaamheden is het mogelijk dat bestaande steigers, bomen en/of schuurtjes (tijdelijk) verwijderd moeten worden. Tijdens de bewonersgesprekken bekijkt het waterschap uw achtertuin en weten wij met welke objecten we in het ontwerp rekening moeten houden.

Afhankelijk van de bouwkundige beoordeling van de panden bepalen wij hoe de damwand wordt gezet. Er zijn verschillende manieren om damwanden de grond in te krijgen. Dit kan via drukken, trillen of heien. Over het algemeen trillen wij met hoge frequentie. Dit is een veelgebruikte techniek voor het plaatsen van damwanden. Door het vaststellen van de bouwkundige staat van de woningen wordt er een geschikte uitvoeringsmethode gekozen. Daarnaast worden de woningen tijdens het werk gemonitord via meetbouten en trillingsmeters.

4. Tijdens de uitvoering ontstaat schade. Wat moet ik doen?

Wij doen ons best om schade te voorkomen. In het dijkverbeteringsplan beschrijven wij hoe wij veilig werken en risico’s voorkomen. Toch is het altijd mogelijk dat er onbedoeld schade ontstaat. Dit is erg vervelend. Als dit gebeurt vragen wij u om direct contact op te nemen met de aannemer en de Waternet-medewerker die bij de uitvoering betrokken is. Dat kan zijn de toezichthouder en/of directievoerder. Alle contactgegevens worden voor de uitvoering van start gaat met u gedeeld, zodat u ons goed kunt bereiken. Vervolgens wordt uw schade onderzocht. Komt het door onze werkzaamheden? Dan wordt uw schade hersteld of vergoed.

5. Hoe gaat het waterschap om met het grondwaterpeil als er een damwand wordt geplaatst?

Vooraf aan de werkzaamheden worden peilbuizen geplaatst en doen wij hydrologisch onderzoek. Hiermee weten wij hoe hoog het grondwater is en wat het zetten van een damwand voor een effect heeft op het grondwater. Dit verwerken wij in het ontwerp. In en achter de damwand worden voorzieningen gemaakt die ervoor zorgen dat het grondwater op hetzelfde niveau blijft. Na het aanbrengen van de damwand blijft het waterschap nog minimaal 3 jaar de grondwaterstand monitoren.

6. Hoe gaat het waterschap om met hemelwaterafvoer als er een damwand wordt geplaatst?

Tijdens de bewonersgesprekken bekijken we met welke afvoeren wij rekening moeten houden. Dit nemen wij mee in het ontwerp en wordt tijdens het volgende gesprek met u getoetst.

7. Ik heb een boom in de achtertuin staan. Kan deze blijven staan?

Een boom in de achtertuin geeft meestal geen problemen. Maar de boom kan/mag niet te dicht op de damwand staan. Tijdens de bewonersgesprekken bekijken wij of u een boom heeft staan, hoe groot deze is en hoe dicht de boom tegen de oever staat. Het effect van de damwand op de boom en type boom worden onderzocht in een boomeffect analyse. Hieruit blijkt welk boom behouden kan blijven en welke weg moet voor de damwand.

8. Ik heb een schuur in de achtertuin staan. Kan deze blijven staan?

Het waterschap moet dijkverbeteringswerkzaamheden kunnen uitvoeren. Als een object te dicht tegen de oever ligt, is het mogelijk dat het object voor een deel verwijderd moet worden. Dit hangt onder andere af van de grootte. Op de locaties waar dit niet mogelijk is, blijft de bestaande damwand staan en wordt de nieuwe damwand voor de bestaande geplaatst. Verwijderde objecten plaatsen wij indien mogelijk weer terug na de werkzaamheden. Voor schuren die niet zijn gefundeerd is het aanvragen van een vergunning bij het waterschap niet nodig. Maar heeft u geen vergunning voor uw schuur en is deze wel nodig? Dan mogen wij de schuur niet meer terugplaatsen.

9. Ik heb een steiger. Kan deze blijven staan?

Een steiger kan meestal niet blijven staan als een nieuwe damwand wordt geplaatst. Over het algemeen plaatsen wij alle verwijderde objecten, mits deze voldoen aan de regels van het waterschap, weer terug na de werkzaamheden. Tijdens de bewonersgesprekken vertellen wij u meer over objecten bij de damwand en de regels die hierbij horen.

10. Moet ik meebetalen aan de werkzaamheden?

De kosten voor de uitvoering zijn voor het waterschap. Ook de kosten voor het verwijderen en terugplaatsen van objecten zijn voor het waterschap. Maar ook hier hebben we te maken met regels. Een voorbeeld: is uw hekwerk of steiger in te slechte staat? Dan verwijderen wij het object, maar kunnen wij het niet terugplaatsen. Wilt u graag een nieuw hekwerk of steiger dan zijn de materiaalkosten voor u en plaatsen wij het object voor u terug. U vindt de standaard regels terug in het handboek ‘Richtlijnen Medegebruik’. Deze Richtlijnen vindt u ook als bijlage bij het (ontwerp-)dijkverbeteringsplan.

11. Kan mijn boot in de achtertuin afgemeerd blijven?

Tijdens de werkzaamheden zal uw boot tijdelijk verplaatst moeten worden. Het waterschap zal hiervoor voorzieningen treffen en dit met u afstemmen. Na het plaatsen van de damwand kunt u uw boot weer afmeren in uw tuin.
                     

Na de uitvoering 

1. Na de werkzaamheden is schade ontstaan. Wat moet ik doen?

Wij doen ons best om schade te voorkomen. In het dijkverbeteringsplan beschrijven wij hoe wij veilig werken en risico’s voorkomen. Toch is het altijd mogelijk dat er onbedoeld schade ontstaat. Dit is erg vervelend. Als dit gebeurt vragen wij u om contact op te nemen met de aannemer en de omgevingsmanager van dit project, Lisanne Retèl van Waternet. Alle contactgegevens worden voor de uitvoering van start gaat met u gedeeld, zodat u ons goed kunt bereiken. Vervolgens wordt uw schade door een onafhankelijke expert onderzocht. Komt het door onze werkzaamheden? Dan wordt uw schade vergoed of hersteld.

2. De huidige constructie (beschoeiing / damwand) is mijn eigendom en moet ik zelf onderhouden. Hoe is dit geregeld als het waterschap de nieuwe damwand plaatst?

Als u op dit moment eigenaar bent van de bestaande constructie in uw achtertuin dan blijft u dat als de nieuwe damwand wordt geplaatst. Omdat de damwand aan veiligheidseisen moet voldoen komt het beheer en groot onderhoud wel bij het waterschap te liggen. Hier bent u dus niet meer verantwoordelijk voor. De nieuwe constructie leggen wij vast in de legger. Dit is een juridisch register waar alle waterkeringen van het waterschap instaan.

Aangezien de damwand dient als waterkering, is het waterschap verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud. Dit betekent dat het waterschap de damwand zal vervangen als deze aan het einde van zijn levensduur is. Dicht bij de damwand gelden wel regels (zoals niet zomaar een zwembad aanleggen of een diep gat graven). Deze beperkingen geven het waterschap onder andere de ruimte om inspecties en onderhoud uit te voeren.

3. Gaat het waterschap een opstalrecht vestigen op mijn perceel (stuk grond) voor de damwand?

Nee. We leggen de nieuwe damwand vast in de legger waterkeringen van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Dat is juridsich voldoende voor het waterschap om zijn taak als dijkbeheerder uit te kunnen voeren.

Communicatie

1. Bij wie kan ik terecht als ik vragen heb of een idee?

Heeft u een vraag over dit project dan kunt u contact opnemen met het projectteam via [email protected] (U verlaat deze site). Of neem tijdens kantooruren telefonisch contact op met omgevingsmanager Lisanne Retèl via 06 135 779 65.  

2. Bij wie kan ik terecht tijdens de uitvoering?

Tijdens de uitvoering zijn zowel de aannemer als de directievoerder en toezichthouder van Waternet het aanspreekpunt. Voor de uitvoering van start gaat delen wij de contactgegevens, zodat u ons kunt bereiken.

3. Bij wie kan ik terecht als ik een klacht heb?

Wij proberen u zo goed mogelijk op de hoogte te houden van het project, de voortgang en nazorg. Heeft u toch een klacht dan vinden wij dat vervelend en willen wij dit graag van u horen. U kunt dan contact opnemen met omgevingsmanager Lisanne Retèl via 06 135 779 65. Komt u er niet uit met de omgevingsmanager dan kunt u ook een klachtformulier invullen via onze website: https://www.waternet.nl/service-en-contact/help-ons-verbeteren/klacht-melden/.

4. Ik wil graag een boom / schuur / steiger plaatsen in mijn achtertuin. Kan ik hierover met iemand in het gesprek van het waterschap?

Voor vragen over vergunningen kunt u contact opnemen met de betreffende afdeling. U kunt hen bereiken via [email protected] (U verlaat deze site) of via de klantenservice telefoonnummer 0900 – 9394 (vraag om doorverbinden met een vergunningverlener).