Sluisjes Buitenweg en Westbroek
In de Nedereindsevaart bij Oud-Zuilen liggen twee negentiende-eeuwse sluisjes. Aan de oostkant ligt sluisje Buitenweg en aan de westkant sluisje Westbroek. Het zijn van oudsher schutsluizen. Een schutsluis is bedoeld om schepen door te laten.
Heeft het water in twee vaarten niet dezelfde hoogte? Dan kunnen schepen door een schutsluis oversteken. De sluisjes Buitenweg en Westbroek worden hiervoor al lang niet meer gebruikt. Wel regelt een luik in de sluisdeuren het waterpeil in de polder nog. In 2011 zijn de sluisjes helemaal hersteld.
De Westbroekse sluis met een deel van de Westbroekse molen na de renovatie
Kaart met de polders Buitenweg en Westbroek, 1901. Bron: Historisch archief AGV. Klik voor een vergroting en meer informatie (U verlaat deze site).
Meer lezen?
- Westbroekse Molen (U verlaat deze site)op Molendatabase.nl
- Buitenwegse Molen (U verlaat deze site)op Molendatabase.nl
- Bekijk de restauratie van de sluisjes op Youtube (U verlaat deze site)
Feiten en cijfers
| Functie: | schutsluis, een sluis die schepen helpt om een niveauverschil tussen twee wateren te overbruggen. Niet meer in gebruik voor scheepverkeer. |
| Waterpeil: | Vecht: NAP -0,40 m. Nedereindse vaart: NAP -1,25 m. Polder Maarseveen-Westbroek: zomerpeil NAP -0,60 m en winterpeil NAP -0,75 m. |
| Afmetingen: | sluiskom Westbroek: 33 x 4 m. Sluiskom Buitenweg: ong. 21 x 4,5 m. |
Geschiedenis van de sluisjes
1753: Westbroekse Molen
De Westbroekse Molen komt uit 1753. De windmolen wordt vanaf de grond bediend. De molen zorgt dat het gebied dat vroeger waterschap Westbroek heette, droog blijft. De molen voert water af uit de Nedereindsevaart naar de Vecht.
1815: Hollandse waterlinie
Door de sluisjes varen schepen hun turf en landbouwproducten de Vecht op. Sluisje Westbroek is onderdeel van de Hollandse Waterlinie.
1830: Buitenwegse Molen
De Buitenwegse Molen is een wipmolen uit 1830. Wipmolens hebben een bovenhuis dat gedraaid kan worden.
1863: Waterschap Westbroek
Waterschap Westbroek ontstaat in 1863 doordat een paar polders samengaan.
1983: Vijzel in plaats van pompen
Bij een groot herstel in 1983 zijn de pompen vervangen door een vijzel. Sindsdien is de molen officieel een reservegemaal.
2016: Brand en crowdfunding
In maart 2016 is de Buitenwegse molen afgebrand. De politie vermoedt dat iemand brand heeft gesticht.