Damsluis Tienhoven-Dorp

De damsluis ligt in de vaart van Tienhoven, aan de noordelijke kant van het langgerekte dorp. De sluis bestaat uit 2 stevige, gemetselde delen aan beide kanten van het water. Dat noemen we landhoofden. In de landhoofden zitten twee gleuven. Daar pasten een groot aantal houten balken in die het water tegen konden houden.

De sluis is in 2011 opgeknapt. In de sluis zit een peilschaal met een lijn bij 0,00 meter AP (Amsterdams Peil). Dat is hoe hoog het zeewater hier zou komen, als er geen dijken zouden zijn. Bij fort Tienhoven staat een sluis die er hetzelfde uitziet als de Damsluis bij Tienhoven-Dorp.

Waterlinie

De sluis was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Die had als doel om ook het gebied rond Utrecht goed te kunnen verdedigen. Normaal gesproken beschermden dijken en sluizen de polders tegen het water. Maar in tijden van oorlog kon men de polders juist onder water zetten. Zo konden vijanden moeilijk door het gebied heen. U leest er meer over bij Geschiedenis, onderaan deze pagina.

Hoe werkte het?

De Damsluis in Tienhoven-Dorp was een van de onderdelen van een groter plan om het gebied onder water te kunnen zetten.

Bij oorlog werd het water bij de oude molen in Maarsseveen (donkerblauwe cirkel) binnengelaten. Met maakte gaten (coupures) in de Maarseveense Dijk en de Tienhovensche Kade (witte pijlen). Zo kwam het water in de Maarseveensche Polder en de Oostelijke Binnenpolder. Via de sluis bij de molen De Trouwe Wachter (paarse cirkel) kwam het water ook ten oosten van Tienhoven. Om te zorgen dat het water hoog genoeg bleef, zette men de Damsluis in Tienhoven-Dorp dicht (rode cirkel). Zo  kon het water niet meer wegstromen naar het Tienhovensch Kanaal (lichtblauwe lijn).

Fort Tienhoven staat op de kaart aangegeven met de gele cirkel. De Bethunepolder en het gebied ten zuiden van het fort werden konden ook onder water worden gezet. Men liet water binnen bij de Kraaienestersluis en de sluis bij Maarssen (blauwe cirkels). En men maakte een gat in de kade van de Bethunepolder (grijze pijl). De andere damsluis bij het fort zorgde ervoor dat ook dit water niet kon weglopen (oranje cirkel).

Fietsroutes in de buurt

De fietsroute Waterlinie komt langs de sluis. Op deze route geniet u niet alleen van het prachtige landschap maar maakt u ook kennis met de geschiedenis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Ook de fietsroute Vecht Zuid komt in de buurt van de sluis. U moet dan op de Laan van Niftarlake niet direct afslaan op de Dwarsdijk, maar net iets verder doorfietsen naar de sluis. Als u de route andersom fietst, moet u aan het einde van de Dwarsdijk eerst even rechtsaf slaan voordat u de linksaf de Laan van Niftarlake inrijdt.

Tenslotte is het een leuk idee om eens op een Stand-Up Paddle (SUP) te stappen en op die manier het gebied te verkennen!