Gemaal Zeeburg
Gemaal Zeeburg ligt naast de Zeeburgerdijk in Amsterdam. Het gemaal werd gebouwd om de grachten door te spoelen. Doorspoelen was vroeger nodig om het water schoon te houden. Nu pompt het gemaal alleen bij hoog water het teveel aan water naar het IJmeer en Markermeer.
Vandaag de dag
Het gemaal in IJmuiden zorgt ervoor dat het teveel aan water in de grachten van Amsterdam en de Amstel wordt afgevoerd naar de Noordzee. Als het water blijft stijgen helpt gemaal Zeeburg bij het wegpompen van water. Bijvoorbeeld als het extreem veel regent of het gemaal in IJmuiden een storing heeft. Het gemaal pompt het water via een buis onder het Amsterdam-Rijnkanaal naar het IJmeer en Markermeer. In 2023 kwam dit 7 keer voor.
U kunt deze video niet bekijken omdat tracking cookies uit staan. Lees meer op de privacy- en cookiespagina.
Schoon grachtenwater
Tot 2010 pompten we water uit het IJmeer door de Amsterdamse grachten. Dit gebeurde een paar keer per week om de grachten schoon te spoelen. Dit is niet meer nodig omdat alle woningen in Amsterdam zijn aangesloten op het riool.
Gemaal redt Amsterdam City Swim
In september 2015 zorgt hevige regen voor wateroverlast in Amsterdam. De riolen kunnen het water niet meer verwerken. Het komt in de Amstel terecht. Een ramp voor de Amsterdam City Swim. Vanwege het hoge water vraagt Rijkswaterstaat om gemaal Zeeburg aan te zetten. Het resultaat: het waterpeil gaat omlaag en de grachten worden schoongespoeld. De Amsterdam City Swim kon toch doorgaan. (U verlaat deze site)
Wandelen
Gemaal Zeeburg is onderdeel van het Waterkeringpad. De route vind je hier.
Feiten en cijfers
| Bouwjaar: | 1943 |
| Architect/ontwerper: | C. van der Wilk & J. Leupen, Dienst Publieke Werken |
| Capaciteit: | 3600m3 per minuut (3x800 en 1x1200 m3) |
| Soort pomp: | 4 horizontale schroefpompen, elektrisch |
Adres
Zeeburgerdijk 801, 1095 LJ Amsterdam
De geschiedenis van Gemaal Zeeburg
1876: Noordzeekanaal
In 1876 wordt de bouw van het Noordzeekanaal voltooid. Ook de Oranjesluizen naar de Zuiderzee worden dan aangelegd. Het IJ voor Amsterdam is daarmee afgesloten van de zee.
1879: Bouw Stoomgemaal
Om het water te kunnen verversen, wordt in 1879 een stoomgemaal gebouwd. Deze komt op de plek van het huidige gemaal Zeeburg. Ernaast komt de Zeeburgersluis.
1943: Nieuw gemaal
In 1943 wordt het gemaal vervangen door een nieuw gemaal. Dit heeft 3 schroeven die het water kunnen verplaatsen. Het gemaal kan het water zowel in- als uitpompen. Het kan de grachten doorspoelen en water lozen bij veel regen.
1965: Extra pomp
In 1965 bouwt het Hoogheemraadschap Amstelland een vierde pomp. Deze heeft een capaciteit van 1.200 m³ per minuut.
1975: Afvoer via IJmuiden
In 1975 wordt bij IJmuiden een gemaal gebouwd. Sindsdien zijn er in het Noordzeekanaal minder vaak hoge waterstanden. Ook gemaal Zeeburg wordt veel minder vaak gebruikt.